obere ụdị nke | religion on the Earth ![]() |
---|---|
Akụkụ nke | culture of Nigeria ![]() |
ihu nke | Naijiria ![]() |
mba/obodo | Naijiria ![]() |
Okpukpe dị na Nigeria (mba Africa kacha nwee ọnụ ọgụgụ ndị bi na ya karịrị nde narị abụọ n'afọ 2018) dị iche iche. [1] Iwu nke ala Nigeria nyere nnwere onwe ikpe okpukpe [2] ma obodo a bụ ebe obibi nye ụfọdụ ndị Kristian na ndị Alakụba kacha ukwuu n’ụwa, n’out oge. [3] Naịjirịa kewara dịka ọkara n'etiti ndị Alakụba, ndị bi na mgbago ugwu, na ndị Kristian, ndị bikarị na ndịda; Okpukpe ndi amaala, dika ndi agbụrụ nke ala Igbo na Yoruba, di na ndi pere aka. [4] Onu ogugu ndi Kristian n’ime ndi Naijiria adighi ala n’ihi onu ogugu ala ha ma e jiri ya tunyere ndi Alakụba no na ugwu. [5]
Imirikiti ndị Kristian ndị Naijiria bụ ndị Protestant (nke akọwara), ọ bụ ezie na ihe dị ka otu ụzọ n'ụzọ anọ bụ ndị Katọlik . [6] [7] Ọnụ ọgụgụ ka ukwuu nke ndị Alakụba Nigeria bụ ndị Sunni ma ọ bụ ndị ụka na-abụghị ndị ụka . Ọtụtụ ndị Sunni Alakụba bụ ndị otu òtù ụmụnna Sufi. Ọtụtụ Sufis na-agbaso usoro Qadiriyya, Tijaniyyah ma ọ bụ Mouride . Onu ogugu ndi Shia pere aka ( lee Shia na Nigeria ). Odi nkonim wɔ Ahmadiyya ne Mahdiyya mu. [8] N'ihe banyere njikọ nke okpukpe agbụrụ dị iche iche nke Nigeria, agbụrụ ndị Hausa dị na mgbago ugwu bụkarị ndị Alakụba, agbụrụ ndị Yoruba dị n'akụkụ ọdịda anyanwụ kewara n'etiti ndị Kristian na ndị Alakụba nwere ọtụtụ ndị na-agbaso okpukpe ọdịnala, ebe ndị Igbo nke ọwụwa anyanwụ na ndị Ijaw nọ na ndịda bụkarịrị ndị otu Kristi nwere ụfọdụ ndị na-eme okpukpe ọdịnala. [9] Ogwe dị n'etiti Nigeria nwere ọtụtụ agbụrụ dị obere na Nigeria na ha bụ ndị Kristian na Ndị Kraịst na-atụgharị, yana ndị otu okpukperechi ọdịnala nwere ndị Alakụba ole na ole. [10] [11]
Steeti iri na abụọ ndị Alakụba toro na mgbago ugwu etinyela iwu Sharia na usoro iwu ha na mbụ, nke butere esemokwu n'ihi ịkpa oke agbụrụ ha n'ebe ndị okpukperechi na ndị mmekọ nwoke na nwanyị nọ. [12] [13] [14] Ebe ugwu Naịjirịa abụwokwa ebe ọgụ esemokwu ndị Alakụba na- aga n'ihu nke butere ọnwụ na ngagharị nke ọtụtụ iri puku mmadụ.